19 grudnia o 11:40 rozpoczęła się w bibliotece Zespołu Szkół nr 1 „Lekcja czytania”, poprowadzona przez  Grzegorza Jankowicza, literaturoznawcę, redaktora działu kulturalnego „Tygodnika Powszechnego”, współprowadzącego również program „Czytelnia” w TVP Kultura.

Tematem zajęć był wiersz współczesnego poety, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego pt. ”Modlitwa za zmarłych”.  Przez dwie godziny uczestnicy lekcji, uczniowie klas maturalnych, słuchali wykładowcy, ale i współtworzyli możliwe interpretacje utworu, który liczy zaledwie kilkanaście linijek!

Albowiem celem ogólnopolskiego projektu „Lekcji czytania” jest przywrócenie literaturze jej wagi, odejście od sztampowych odczytań tekstu, a wydobycie na jaw  ukrytych sensów, próba rozszyfrowania nieoczywistych znaczeń.

Poezja jest wyjątkowo czułą materią, precyzyjnym zapisem, fascynującą zagadką, o czym można było się przekonać, uczestnicząc w „Lekcji czytania”. Na przekór dzisiejszym  czasom, w których prawie wszystko skażone jest komercyjnością i podporządkowane doraźnym korzyściom, Grzegorz Jankowicz  wraz z uczniami zajęli się bezinteresownym poszukiwaniem sensu tekstu poetyckiego, tropieniem niuansów  językowych, namysłem nad rzeczywistością wiersza.

Namysł ten jest jednocześnie refleksją nad własnym indywidualnym istnieniem, a także nad strukturą świata. O dziwo, okazuje się, że współczesna młodzież, często oskarżana o płytkość, potrafiła, dzięki nawiązaniu dobrego kontaktu z prowadzącym „Lekcję”, w skupieniu śledzić  poszczególne słowa i frazy utworu Tkaczyszyna- Dyckiego oraz wysnuwać  z niego osobiste refleksje.

Bo, jak napisała Ewa Lipska, inna współczesna poetka: „dobrze, że jest jeszcze taki kraj, który jest wszędzie i nazywa się Poezja”.

Spotkanie z Grzegorzem Jankowiczem posłużyło również jako przypomnienie tej, niestety powszechnie zapomnianej, myśli. Miejmy nadzieję, że było ono tylko pierwszym z cyklu „Lekcji czytania z „Tygodnikiem Powszechnym” w III O.

Małgorzata Jamrozik

Modlitwa za zmarłych

Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki

do Chotynieckich i Kulczyckich
postaram się wrócić odkąd nie ulega
wątpliwości że Chotynieccy
pochodzili od Chotyńca koło Lubaczowa

dziś jednak nie umiem wielu rzeczy
uściślić (od tego mamy poezję
ażeby nie rozpadły się w proch dawne
imiona których już nikt oprócz mnie

nie wprowadzi do porannej i wieczornej
modlitwy) więc poprzestańmy
na powyższym wyszczególnieniu i przejdźmy
do Dzięgielewskich lub Oziębłowskich

poezja bowiem domaga się (niczym modlitwa
za zmarłych) wciąż nowych imion

(z tomu „Imię i znamię”, Wrocław 2011)